Wednesday 19 March 2008

Περί αιματηρών θυσιών

Διαβάζα πριν από λίγες μέρες σε μία αγορά συζήτησης ότι οι Έλληνες κάνανε αιματηρές θυσίες και ότι αυτό ήτανε κάτι το μεμπτό. Δε θα ήθελα να αναλύσω παραδείγματα από σημερινές παρόμοιες καταστάσεις (γαλοπούλες τα Χριστούγεννα, αμνοερίφια το Πάσχα κλπ), απλώς θα ήθελα να πω δύο λόγια για τις αιματηρές θυσίες των Ελλήνων.

Η θυσία για τους Έλληνες εθνικούς είναι κάτι το ιερό. H επικοινωνία με τους θεούς γίνεται μέσω των ιεροπραξιών και κατά συνέπεια και των θυσιών, ως αναπόσπαστο κομμάτι των ιεροπραξιών. Η θυσία (αιματηρή ή αναίμακτη) είναι ο ακρογωνιαίος λίθος κάθε ιεροπραξίας. Ο ταύρος, το πρόβατο, η αίγα, ή οποιοδήποτε άλλο ζώο, παρουσιάζεται στους θεούς και μετά θανατώνεται, καίγεται και τρώγεται από τους συμμετέχοντες στην ιεροπραξία. Η θυσία δεν είναι μία στυγνή και βλοσυρή πράξη· είναι ένας σοφός και έμφρωνας τρόπος να αντιμετωπίσουμε την ανάγκη σφαγιασμού ενός ζώου προς βρώσιν. Στην πραγματικότητα η ιεροτελεστία που συνοδεύει τη θυσία δείχνει ότι υπάρχει ένταση και τεταμένες αισθήσεις για τη θανάτωση του ζώου. Έτσι με την ιεροπραξία δημιουργήται η ψευδαίσθηση ότι το ζωντανό πηγαίνει ηθελημένως προς το θάνατό του και πριν την θανάτωσή του όλοι οι παρεστώτες πετούνε από λίγο κριθάρι πάνω του, σαν να επωμίζονται όλοι την ευθύνη της σφαγής. Τη στιγμή του σφαγιασμού οι γυναίκες μοιρολογούνε, ως σημάδι αναγνώρισης της σοβαρότητος του να αφαιρείς ζωή.

Η θυσία ως ιερή στιγμή είναι κοινό χαρακτηριστικό όλων των ειροπραξιών· η επίγνωση ότι κάθε μετάβαση εμπεριέχει απώλεια. Και αυτή ακριβώς η απώλεια αναγνωρίζεται κατά της διάρκεια της ιεροτελεστίας.